Rząd przyjął projekt ustawy dotyczący wygaszania kopalń, który przewiduje wyjątkowe świadczenia dla górników. Co to oznacza dla przyszłości sektora?

Rząd przyjął projekt ustawy regulujący wygaszanie kopalń przygotowany przez Ministerstwo Energii. W ciągu 10 lat planowane jest zakończenie działalności pięciu kopalń, a całkowite zakończenie wydobycia węgla energetycznego przewidziane jest do 2049 r. Dla górników przewidziano pakiety świadczeń osłonowych.

Wygaszanie kopalń w Polsce. Nowe przepisy i wsparcie dla górników.
Wygaszanie kopalń w Polsce. Nowe przepisy i wsparcie dla górników. Foto: 123RF / Damian Burzykowski / newspix.pl
Nowe przepisy mają umożliwić spółkom górniczym stopniową likwidację kopalń przy wsparciu finansowym państwa. Dla pracowników kopalń przewidziany jest pakiet świadczeń osłonowych, takich jak urlopy górnicze czy jednorazowe odprawy. Ponadto przyjęte rozwiązania rozszerzają planowany system wsparcia państwa na rynek węgla kamiennego, w tym węgla koksującego

Zaproponowane rozwiązania pozwolą na społecznie akceptowalne wygaszanie kopalń, bez ryzyka dla bezpieczeństwa energetycznego Polski. W ciągu 10 lat planowane jest zakończenie działalności pięciu kopalń, a całkowite zakończenie wydobycia węgla energetycznego przewidziane jest do 2049 r.

— czytamy w uzasadnieniu.

Wyliczyli ceny mieszkań w Polsce za 10 lat. Pomogła AI

Nowe przepisy umożliwią dalsze wygaszanie kopalń, które wydobywają węgiel kamienny inny niż koksujący. Dotyczy to przedsiębiorstw, które objęte są systemem wsparcia. Chodzi

Przewidziano również mechanizmy umożliwiające skorzystanie z osłon pracownikom innych przedsiębiorstw górniczych w rozumieniu ustawy tj. Jastrzębskiej Spółki Węglowej oraz LW Bogdanka, po podjęciu decyzji o włączeniu tych podmiotów do systemu wsparcia.

Projekt ustawy przewiduje, że spółki górnicze będą mogły samodzielnie likwidować kopalnie przy wsparciu finansowym państwa — wprowadza pakiet świadczeń osłonowych, takich jak urlopy górnicze i przeróbkarskie oraz jednorazowe odprawy, jak również ma na celu ograniczenie dopłat do redukcji zdolności produkcyjnych.

Rozwiązania zapisane w projekcie mają pozwolić na przekazywanie majątku likwidowanych kopalń m.in. samorządom — jako darowizna. Tereny po byłych kopalniach będą mogły zostać wykorzystane np. na inwestycje, budowę infrastruktury czy projekty rewitalizacyjne, co pomoże w rozwoju gospodarczym regionów pogórniczych. Oznacza to, że na terenach tych będą mogły powstawać nowe miejsca pracy.

Dla pracowników likwidowanych kopalń przewidziano pakiet świadczeń osłonowych:

Urlop górniczy — 5 lat (80 proc. wynagrodzenia obliczanego, jak za urlop wypoczynkowy);
Urlop dla pracowników zakładów przeróbki mechanicznej węgla — 4 lata (80 proc. wynagrodzenia obliczanego, jak za urlop wypoczynkowy);
Jednorazowa odprawa pieniężna — 170 tys. zł netto (zwolniona ze składki zdrowotnej i podatku dochodowego) — dla pracowników z minimalnym stażem pracy 3 lata.
Nowe przepisy — jak przekonuje resort energii — to krok w kierunku uporządkowanego i efektywnego wygaszania kopalń, z jednoczesnym wsparciem pracowników i lepszym zarządzaniem zasobami naturalnymi. Celem nowelizacji jest też realizacja postanowień Umowy Społecznej z 2021 r. Przyjęte rozwiązania mają wejść w życie po 14 dniach od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.

W najnowszej ocenie skutków regulacji oszacowano, że koszt likwidacji kopalń węgla kamiennego w ciągu dekady wyniesie 11 mld 275 mln zł. W poprzednich wersjach szacowano go na kolejno 4 mld 182 mln zł oraz 9 mld 125 mln zł