Prof. Matczak wyraził mocne słowa o wyborze Karola Nawrockiego, podważając jego legalność i ostrzegając przed możliwym chaosem prawnym.

Prezydent tymczasowy? Prof. Marcin Matczak w rozmowie z “Rzeczpospolitą” nie zostawia złudzeń: wybór Karola Nawrockiego przez nieuznawaną izbę Sądu Najwyższego może mieć fatalne konsekwencje dla państwa prawa. — Dla mnie to prezydent tymczasowy — stwierdza wprost.

Prof. Matczak ostro o wyborze Nawrockiego. “Tragiczna sytuacja”.
Prof. Matczak ostro o wyborze Nawrockiego. “Tragiczna sytuacja”. Foto: Krzysztof Burski / Damian Burzykowski / newspix.pl
Po decyzji Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych Sądu Najwyższego o ważności wyborów prezydenckich, głos zabrał jeden z najgłośniejszych krytyków zmian w wymiarze sprawiedliwości ostatnich lat. Profesor Marcin Matczak podważa legalność tej uchwały, a co za tym idzie – legitymację nowego prezydenta RP. Swoimi obawami podzielił w obszernym wywiadzie dla “Rzeczpospolitej” – i są to słowa, które mogą odbić się szerokim echem w kraju.

Zdaniem prof. Marcina Matczaka, wybór Karola Nawrockiego został zatwierdzony przez organ, który nie ma statusu sądu w rozumieniu prawa międzynarodowego ani konstytucji. Mowa o Izbie Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych SN – jej legalność została zakwestionowana przez Trybunał Sprawiedliwości UE oraz Europejski Trybunał Praw Człowieka.

Konstytucja w art. 91 mówi o tym, że umowy międzynarodowe ratyfikowane przez Polskę stoją wyżej w hierarchii niż ustawy” — przypomina Matczak, wskazując, że działanie na podstawie podważonej ustawy narusza fundamenty państwa prawa.

Profesor z Uniwersytetu Warszawskiego ostrzega, że w nowym składzie Trybunału Konstytucyjnego może dojść do przełomu. Gdy przeważający wpływ zyska obóz rządzący, TK może orzec, że cała Izba Kontroli została powołana nielegalnie. To oznaczałoby, że decyzje prezydenta Nawrockiego – zarówno personalne, jak i legislacyjne – mogłyby zostać uznane za nieważne.

Może grozić nam kolejny chaos prawny. Zupełnie niepotrzebny, a z pewnością destrukcyjny” — ostrzega prawnik.

W rozmowie z “Rzeczpospolitą” prof. Matczak przyznał wprost: “dla mnie to prezydent tymczasowy”. Jak podkreśla, wciąż mogą pojawić się okoliczności, które podważą umocowanie Nawrockiego do sprawowania urzędu – i to niezależnie od jego działań.

Krytycznie ocenia również pomysł prof. Andrzeja Zolla, by Sejm i marszałek Hołownia zainicjowali alternatywną drogę prawną: “Uważam, że ten pomysł jest nietrafiony. Może przynieść więcej szkód niż korzyści”.

Do oceny sytuacji przyłącza się też prof. Ewa Łętowska, która mówi o “ośmieszeniu wyborów”. “Tak. Po tych wyborach […] możemy powiedzieć, że wybory zostały ośmieszone” – przyznaje Matczak.

Źródło: wywiad z prof. Marcinem Matczakiem, “Rzeczpospolita”, 8 lipca 2025