“Miedziaki” do lamusa? Prezydent Nawrocki stawia sprawę jasno. Eksperci ostrzegają! Czy portfele Polaków odetchną, czy zapłacimy więcej w sklepach?

Kancelaria Prezydenta wystąpiła do Ministerstwa Finansów i Narodowego Banku Polskiego z prośbą o analizę możliwości wycofania z obiegu monet 1- i 2-groszowych — ustalił “Fakt”. Gdyby reforma weszła w życie, w portfelach Polaków byłoby lżej. Jednak zmiana miałaby inny skutek uboczny — zaokrąglone, wyższe ceny. — W skali roku, może się już z tego uzbierać niezła sumka — mówi w rozmowie z “Faktem” ekonomista Marek Zuber. Wiemy, że rząd jest tu sceptyczny. Resort finansów w odpowiedzi na nasze pytania przyznał, że o natychmiastowym wycofaniu drobnych monet nie ma mowy. Ministerstwo wskazało na skomplikowaną ścieżkę proceduralno-legislacyjną. Okazuje się, że to już drugie podejście w ciągu ostatnich lat do takiej reformy.

Likwidacja 1- i 2-groszówek może wiązać się z wyższymi cenami. Ekonomista ocenia skutki petycji, jaka wpłynęła do Kancelarii Prezydenta Karola Nawrockiego. 3
Zobacz zdjęcia
Likwidacja 1- i 2-groszówek może wiązać się z wyższymi cenami. Ekonomista ocenia skutki petycji, jaka wpłynęła do Kancelarii Prezydenta Karola Nawrockiego. Foto: Fakt.pl/123RF, Damian Burzykowski/newspix.pl

Temat likwidacji monet 1- i 2-groszowych pojawił się za sprawą petycji, która trafiła do Kancelarii Prezydenta. Jej autor przekonuje, że rozliczenie takich drobniaków w wielomiliardowych projektach to ogromny problem. I stąd pomysł, by “miedziaki” o najniższych nominałach wycofać z obiegu. Karol Nawrocki przychyla się do tej propozycji i po rozpatrzeniu petycji zdecydowano o tym, by wystąpić z wnioskiem o analizę do NBP i Ministerstwa Finansów. Okazuje się, że nie pierwszy raz resort finansów “bierze na warsztat” taką zmianę.

W 2013 r. z podobną inicjatywą do resortu finansów zwrócił się ówczesny prezes NBP Marek Belka. Proponował, by po wycofaniu z obiegu 1- i 2-groszowych monet płatności zaokrąglać do 5 groszy. Przeciwko wycofaniu groszówek protestowały jednak wielkie sieci handlowe. Obawiały się, że nie będą mogły ustalać cen z końcówką 99 gr, czym często przyciągały klienta. Marek Belka miał na to swój pomysł — ceny miały pozostać, ale rachunki przy kasie będą zaokrąglane. Mogłoby to wyglądać następująco: ceny nadal mogą być ustalane na poziomie 1,99 zł czy 19,99 zł, jeżeli chodzi o promocję. — Tylko jeżeli ktoś przy kasie będzie miał zapłacić np. 37 zł 47 gr, to zapłaci 37 zł 45 gr, czyli 2 grosze mniej — tłumaczył wtedy Marek Belka.

Ówczesny prezes NBP tłumaczył, że za zmianą przemawiają względy praktyczne. Belka wskazał, że inne banki centralne — z niewielkimi wyjątkami — podjęły decyzje o wycofaniu najmniejszych nominałów. — Wymieniamy się opiniami. W żadnym kraju nie doprowadziło to do żadnego zaburzenia obiegu pieniężnego ani poważniejszych problemów — mówił Belka.

Ostatecznie jednak wtedy od regulacji odstąpiono. Teraz pomysł, właśnie za sprawą petycji, wraca. Ekonomista Marek Zuber w rozmowie z “Faktem” wskazuje jednak na możliwe skutki takiej reformy. — Jeśli jednak chodzi o zaokrąglenia, to przy setkach tysięcy transakcji, mowa o naprawdę sporych pieniądzach, jakie musieliby dopłacić klienci. Warto pamiętać o tym, że kiedy inflacja rośnie o 0,2 proc., to jest wielka narodowa dyskusja o drożyźnie. Tymczasem właśnie z takim wzrostem cen trzeba by się liczyć, gdyby faktycznie takie zaokrąglenie wprowadzono — ocenia Marek Zuber. — W przypadku jednorazowych zakupów 1-2 grosze więcej nie zrobi to dużej różnicy, jednak w skali roku, może się już z tego uzbierać niezła sumka — mówi ekonomista. Jak dodaje, koszt wybicia monet 1- i 2-groszowych to ok. 40-50 mln zł. I tyle zaoszczędziłby budżet państwa.

Na razie jednak resort finansów jest przeciwny takiej propozycji. — Ewentualne zmiany w tym zakresie musiałyby być poprzedzone szerokimi konsultacjami publicznymi, z udziałem organizacji zrzeszających przedsiębiorców i konsumentów, i opatrzone szczegółową oceną skutków regulacji — wskazuje ministerstwo w odpowiedzi na pytania “Faktu”.