Czy prezydent może wziąć L4? Sprawdziliśmy, co mówi konstytucja i jakie są praktyczne rozwiązania w przypadku choroby głowy państwa.

Szukaj w serwisie…
Szukaj

Fakt Pieniądze Prezydent może wziąć L4? Odpowiedź zaskakuje
Czy prezydent może wziąć L4? Odpowiedź zaskoczy niejednego pracownika
Bartłomiej Szewczyk

Bartłomiej Szewczyk

Data utworzenia: 4 sierpnia 2025, 18:20.
Udostępnij
Grypa, złamana noga czy zwykłe przemęczenie — dla pracownika zatrudnionego na etacie oznacza to L4 i odpoczynek. A czy prezydent może iść na zwolnienie lekarskie i odpocząć na koszt ZUS-u? Sprawdziliśmy, jak to wygląda w praktyce i co przewiduje konstytucja. Okazuje się, że głowie państwa nie przysługuje, tak jak pracownikowi na umowie o pracę, typowe “chorobowe”.

Karol Nawrocki.
Karol Nawrocki. Foto: 123RF / Damian Burzykowski / newspix.pl
Pałac Prezydencki już w środę (6 sierpnia) zmieni lokatora. Andrzej Duda zwolni miejsce Karolowi Nawrockiemu. Zwycięzca czerwcowych wyborów, który skompletował już skład swojej kancelarii, jest gotów rozpocząć prezydenturę z rozmachem od złożenia w Sejmie pierwszych projektów ustaw.

Choroba, osłabienie, nagłe pogorszenie zdrowia dopadają każdego. Właśnie dlatego pracownikom przysługuje zwolnienie lekarskie, potocznie nazywane L4. To forma zabezpieczenia dla osób, które z powodu choroby nie są w stanie pracować. L4 mogą otrzymać nie tylko pracownicy na etacie, ale też osoby pracujące na zlecenie, o ile opłacają składki na ubezpieczenie chorobowe.

A co gdy zachoruje sam prezydent? Głowa państwa polskiego pełni swoją funkcję na podstawie mandatu konstytucyjnego. Nie przysługuje mu zatem, tak jak pracownikowi na umowie o pracę, typowe zwolnienie chorobowe, gdyż nie opłaca składek ZUS i nie podlega ubezpieczeniu chorobowemu.

Jeśli prezydent z powodu choroby, operacji czy wypadku nie jest w stanie trwale pełnić swojej funkcji, sytuację reguluje art. 131. Konstytucji RP. Zgodnie z tym przepisem w przypadku trwałej niezdolności Prezydenta Rzeczypospolitej do sprawowania urzędu ze względu na stan zdrowia, Zgromadzenie Narodowe może podjąć uchwałę o stwierdzeniu tej niezdolności. Uchwała musi zostać przyjęta większością co najmniej 2/3 głosów ustawowej liczby członków Zgromadzenia Narodowego. Wówczas obowiązki prezydenta przejmuje Marszałek Sejmu.

Przejęcie kompetencji prezydenta przez marszałka możliwe jest również w innych określonych przez konstytucję okolicznościach, takich jak śmierć głowy państwa, jego rezygnacja z urzędu czy stwierdzenie nieważności wyborów.

W praktyce jednak, jeśli stan zdrowia nie wymaga formalnego wyłączenia z urzędu, prezydent może po prostu na jakiś czas ograniczyć swoją aktywność – zrezygnować z wystąpień, udziału w uroczystościach czy innych obowiązków reprezentacyjnych. Podobna sytuacja miała miejsce, gdy prezydent Andrzej Duda w 2020 i 2022 r. został zakażony koronawirusem.