Czy Polska jest gotowa na zmianę sposobu wyboru prezydenta? Nowa propozycja może wywołać burzliwą debatę i podzielić społeczeństwo.

W polskiej debacie publicznej, szczególnie po ostatnich wyborach prezydenckich, coraz częściej pojawiają się głosy sugerujące zmianę sposobu wyboru głowy państwa. Zamiast powszechnych wyborów, w których głosują wszyscy obywatele, proponuje się model, w którym prezydenta wybiera parlament. Taki system funkcjonuje w wielu krajach na świecie, a jego zwolennicy i przeciwnicy wskazują na różne zalety oraz wyzwania. O tym, czy byłby on dobrym rozwiązaniem dla Polski, “Fakt” rozmawiał ze znanym politologiem prof. Rafałem Chwedorukiem z Uniwersytetu Warszawskiego.

Prezydent Karol Nawrocki podczas zaprzysiężenia w Sejmie.
Prezydent Karol Nawrocki podczas zaprzysiężenia w Sejmie. Foto: Kacper Pempel / Reuters
Taka propozycja budzi zarówno zainteresowanie, jak i kontrowersje, ponieważ zmieniałaby fundamentalne zasady polskiej demokracji. W krajach, gdzie parlament wybiera prezydenta, system ten często sprzyja stabilności politycznej, ale rodzi pytania o legitymizację władzy głowy państwa. Poniżej przyglądamy się przykładom państw stosujących taki system oraz analizujemy jego zalety i wyzwania.