Andrzej Duda zaskoczył decyzjami na koniec swojej prezydentury. Weto wobec dwóch ustaw i skierowanie trzeciej do Trybunału Konstytucyjnego wywołało emocje.

Na dzień przed zaprzysiężeniem nowego prezydenta, Andrzej Duda podjął jedne z ostatnich decyzji jako głowa państwa. Ustępujący prezydent zawetował dwie ustawy oraz skierował trzeci projekt do Trybunału Konstytucyjnego. Duda wytłumaczył swoją decyzję podczas rozmowy na antenie Telewizji Republika.

Andrzej Duda zawetował dwie ustawy.
Andrzej Duda zawetował dwie ustawy. Foto: Damian Burzykowski / newspix.pl
5 sierpnia, tuż przed zakończeniem swojej drugiej kadencji, prezydent Andrzej Duda podjął szereg decyzji. Niektóre z nich dla wielu osób okazały się zaskakujące. Oprócz oficjalnych pożegnań z przedstawicielami sił zbrojnych, wręczenia odznaczeń oraz odwołań m.in. Małgorzaty Paprockiej i Marcina Mastalerka, prezydent postanowił zabrać głos w sprawie trzech kontrowersyjnych ustaw.

Zawetowane przez Andrzeja Dudę ustawy dotyczyły m.in. zmian w funkcjonowaniu dwóch instytucji akademickich: Akademii Kopernikańskiej oraz Akademii Wymiaru Sprawiedliwości. Prezydent odrzucił proponowane rozwiązania, uznając je za uderzenie w polskie szkolnictwo wyższe.

Nie zgodzę się na to, by uderzano w Polsce wyższe uczelnie — powiedział Duda w trakcie wywiadu. Obie ustawy zostały odesłane do Sejmu z prośbą o ponowne rozpatrzenie.

Zgodnie z konstytucją, Sejm może odrzucić weto prezydenta większością trzech piątych głosów, co oznacza, że dalsze losy tych projektów zależą od parlamentu.

Jedną z dwóch ustaw zawetowanych przez prezydenta Andrzeja Dudę był projekt zakładający likwidację Akademii Wymiaru Sprawiedliwości. Zgodnie z propozycją przyjętą przez Senat w lipcu, uczelnia miała zostać przekształcona w Akademię Służby Więziennej, podlegającą bezpośrednio dyrektorowi generalnemu Służby Więziennej. Prezydent sprzeciwił się tym zmianom, argumentując, że są one próbą naruszenia autonomii uczelni i przejęcia nad nią kontroli personalnej.

W reakcji na prezydenckie weto głos zabrał rektor uczelni, dr Michał Sopiński. — Dziękuję wszystkim, którzy pomogli w naszej walce o autonomię Akademii Wymiaru Sprawiedliwości! — napisał w mediach społecznościowych. Określił ostatnie miesiące jako czas pełen stresu, nieprzespanych nocy i pracy pod presją, przyznając, że była to największa próba w całym dotychczasowym życiu – mój prywatny Everest

Oprócz dwóch wet Andrzej Duda skierował trzeci projekt ustawy do Trybunału Konstytucyjnego. Chodzi o ustawę umożliwiającą dzieciom i młodzieży od 13. roku życia korzystanie z pomocy psychologicznej bez zgody rodziców.

— To nie jest weto. Tym razem ustawa jest przeze mnie kierowana do TK w trybie prewencyjnym. Przyczyna jest bardzo prosta. Chodzi o bezpieczeństwo dzieci — wyjaśnił prezydent.

Duda podkreślił wątpliwości natury konstytucyjnej, twierdząc, że zaproponowane rozwiązanie może naruszać prawa rodzicielskie i zasady odpowiedzialności za dobro dzieci.

— To złożony problem. To kwestia bezpieczeństwa dziecka i praw rodziców — zaznaczył.

Andrzej Duda podjął tę decyzję w ostatnim dni urzędowania przed zaprzysiężeniem nowego prezydenta Karola Nawrockiego. Uroczystości 6 sierpnia rozpoczną się od Zgromadzenia Narodowego, podczas którego złoży on przysięgę i wygłosi pierwsze orędzie. Po nim odbędzie się msza święta w intencji ojczyzny w Archikatedrze św. Jana Chrzciciela. Uczestniczyć w niej będzie zarówno nowy, jak i ustępujący prezydent.