Panieńskie nazwiska polskich pierwszych dam. Maria Kaczyńska go nie kryła

To one stoją u boku swoich mężów podczas najważniejszych państwowych wydarzeń. Choć w Polsce rola pierwszej damy nie jest formalnie uregulowana, jej znaczenie społeczne niekiedy bywa ogromne. Mało kto wie jednak, jak brzmią ich panieńskie nazwiska.

W 1921 r., na mocy Konstytucji marcowej, po raz pierwszy do polskiego systemu politycznego wprowadzona została instytucja prezydenta, która zastąpiła istniejącą od 1918 r. funkcję Naczelnika Państwa. Zgodnie z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej piastująca ten urząd osoba staje się najwyższym przedstawicielem władz państwowych, odpowiedzialnym za zachowanie ciągłości władzy oraz zwierzchnikiem Sił Zbrojnych RP.

Wraz z ustanowieniem urzędu prezydenta w przestrzeni publicznej funkcjonować zaczęło także pojęcie “pierwsza dama”. I choć w Polsce rola żony głowy państwa nie jest formalnie uregulowana, jej znaczenie społeczne i symboliczne jest ogromne.

Choć pierwszym prezydentem Rzeczypospolitej Polskiej został Gabriel Narutowicz, jego żona — Ewa Krzyżanowska — nie doczekała tego historycznego momentu. Ukochana polityka zmarła przedwcześnie w lutym 1920 r. na raka, mając zaledwie 45 lat. Jej mąż zginął w zamachu kilka dni po wyborze na prezydenta RP w 1922 r.

Pierwszą polską pierwszą damą została więc Maria Wojciechowska z domu Kiersnowska (na zdjęciu u boku królowej Rumunii Mariu — z lewej). Żona Stanisława Wojciechowskiego nosiła ten tytuł w latach 1922–1926.

Drugą polską “First lady” została z kolei z Michalina Mościcka z domu Czyżewska. Przez pierwsze lata kadencji męża (1926–1939) żona Ignacego Mościckiego niestrudzenie wypełniała obowiązki pierwszej damy, mimo pogłębiającej się choroby serca. Z czasem jednak jej stan zdrowia zaczął się pogarszać. Ostatnie spotkanie służbowe odbyła dzień przed śmiercią. Michalina Mościcka zmarła 18 sierpnia 1932 r.

Po śmierci pierwszej żony Ignacy Mościcki poślubił Marię z domu Dobrzańską, która pełniła funkcję pierwszej damy od października 1933 r. aż do wybuchu II wojny światowej w 1939 r. Wybranka głowy państwa była wcześniej żoną jego osobistego adiutanta, kapitana piechoty Tadeusza Nagórnego. Za zgodą Stolicy Apostolskiej małżeństwo to zostało jednak unieważnione

Po wojnie funkcję prezydenta w ramach systemu komunistycznego pełnił Bolesław Bierut (1947–1952). Jego żoną była Janina Górzyńska-Bierut, która nie odgrywała znaczącej roli publicznej.